سایت مپ چیست؟ و چگونه sitemap بسازیم؟

سایت مپ یک فایل متنی با فرمت xml است. این فایل متنی برگه ای از سایت است که به روند بازدید سایت از طرف موتور های جستجو کمک میکند. هدف اصلی از ساخت سایت مپ، بهبود بازدید و ایندکس صفحات سایت توسط ربات های موتور جستجو (crawler) است. در این مقاله به صورت جامع در مورد ماهیت سایت مپ یا نقشه سایت، اطلاعاتی را دریافت میکنید.

همینطور در ادامه و در مقاله آموزش ساخت سایت مپ، با ساخت دستی نقشه سایت، ساخت اتوماتیک آن (در وردپرس و جوملا و دیگر cmsها) و ابزار های لازم آشنا میشوید. علاوه بر آن میتوانید با ابزار های معرفی شده در مقاله مذکور، از معتبر بودن سایت مپِ وب سایت خود اطمینان حاصل کنید.

سایت مپ چیست؟

sitemap چیست؟ سایت مپ در سال 2005 میلادی و توسط گوگل به سئو کاران و برنامه نویسان وب معرفی شد. این فایل لیستی از تمامی صفحات و url های سایت است. ربات های موتور جستجو برای اینکه بتوانند قسمت های مختلف سایت شما را بهتر شناسایی کنند، به این فایل رجوع میکنند و از لینک های موجود در آن، برای ایندکس (فهرست بندی) صفحات سایت استفاده میکنند. علاوه بر این ربات ها جزئیات بیشتری را نیز در مورد صفحات مختلف سایت شما از نقشه سایت متوجه میشوند. مواردی چون:

• اهمیت هر صفحه
• ارتباط صفحات با یکدیگر
• توضیحات متا صفحات
• بروز رسانی های جدید
• و…

همانطور که گفته شد پسوند و فرمت فایل سایت مپ، xml است اما این فایل با پسوند دیگری هم مورد استفاده قرار میگیرد. برخی از سایت های بزرگ مانند فروشگاه های اینترنتی، برای اینکه بتوانند قسمت های مختلف سایت خود را بهتر به مخاطبان معرفی کنند، از نقشه سایت با پسوند html استفاده میکنند. کاربران میتوانند در این فایل به دور از ظاهر گرافیکی و احتمالا گیج کننده سایت، به قسمت مورد نظر خود دست پیدا کنند.

نقشه سایت من کجاست؟ مشاهده نمونه نقشه سایت

به طور پیش فرض نقشه تمامی سایت ها پس از ساخته شدن به دست افزونه های خودکاری مثل yoast seo در این آدرس قرار میگیرد:

example.com/sitemap.xml

در مثال بالا کافی است تا به جای example، نام دامنه سایت مورد نظر خود را قرار دهید. به عنوان مثال، برای مشاهده نمونه سایت مپ میتوانید به لینک پایین رجوع کنید:

https://farin.academy/sitemap_index.xml

در این آدرس میتوانید نمونه یک سایت مپ ساخته شده به صورت خودکار را مشاهده کنید. گاها ممکن است وبمستران علاقه ای نداشته باشند که سایت مپ سایتشان در این آدرس پیش فرض قرار بگیرد. در این زمان باید پس از ساخت، آن را در یک آدرس جدید قرار داده و در نهایت آن را به گوگل معرفی کنند (توضیحات بیشتر در مورد معرفی سایت مپ به گوگل، در مقاله ساخت سایت مپ موجود است)

تاثیر سایت مپ در سئو چیست؟

برخی از افراد زمانی که در مورد سایت مپ مطالعه میکنند و متوجه میشوند که تا به حال آن را برای سایت خود فعال نکرده اند، با نگرانی تصور میکنند که این موضوع میتواند باعث شود تا آنها مورد جریمه گوگل قرار گیرند. به هیچ عنوان نگران نباشید. نبود سایت مپ در سایت باعث ایجاد جریمه از طرف گوگل و دیگر موتور های جستجو نمیشود اما مطمئنا وجود آن در سایت باعث کمک به خزنده های موتور جستجو و در نهایت بهبود سئو سایت میشود.

اما این فایل متنی چطور به بهبود سئو سایت کمک میکند؟

یکی از موارد مهم بهینه سازی سایت، انتشار مقاله و پست در زمان بندی منظم است. به طور کلی گوگل سایت هایی که دائما مقالات مفیدی منتشر میکنند را دوست دارد و به آنها اعتبار بالایی میدهد. حال تصور کنید شما به صورت منظم در سایت خود به انتشار محتوا مشغول اید و انتظار دارید اعتبار گفته شده را از گوگل دریافت کنید.

اما اگر ربات های گوگل نتوانند به خوبی مقالات شما را شناسایی و ایندکس کنند، عملا تمامی زحمات شما به باد میرود، حتی گاها ممکن است عدم وجود نقشه سایت باعث شود تا یک یا چند صفحه شما توسط گوگل فهرست بندی نشود. همینطور وجود آن باعث میشود تا تغییراتی که در قسمت های مختلف سایت خود ایجاد میکنید، سریعتر به گوگل اطلاع داده شود.

استفاده از سایت مپ یک فعالیت غیر ضروری است اما اگر از آن دسته افرادی هستید که برای بهبود seo سایت خود هر فعالیتی را انجام میدهید، به شدت ساخت و معرفی نقشه سایت را پیشنهاد میکنیم. اگر سایت شما در یکی از شرایط پایین قرار دارد، پیشنهاد میشود تا بدون در نظر گرفتن هیچ شرطی، برای ساخت و ثبت نقشه سایت خود اقدام کنید:

• به تازگی سایت خود را راه اندازی کرده و هنوز فرصت مناسبی برای ایجاد لینک داخلی و لینک خارجی پیدا نکرده اید.
• سایت شما از صفحات دسته بندی (category) و تگ (tag) استفاده میکند و لینک های داخلی کمی به آنها وجود دارد. (گاها صفحات آرشیو با سرعت کمی ایندکس میشوند)
• url های سایت شما به صورت داینامیک است.
• سایت بزرگی دارید که تعداد صفحات آن به شدت زیاد است.
• ساختار لینک سازی داخلی سایتتان از حالت مناسبی برخوردار نیست و صفحات بدون لینک زیادی دارید.
• صفحاتی دارید که به دلیل به کار رفتن کد های ajax، flash و غیره در آن، به سختی توسط موتور های جستجو ایندکس میشوند.
• میخواهید اهمیت یک یا چندی از صفحات سایت خود را نسبت به دیگر صفحه ها افزایش دهید.
• دائما محتواهای خود را به روز رسانی میکنید و میخواهید هر بار سریعا گوگل از این بروز رسانی ها مطلع شود.

انواع سایت مپ یا نقشه سایت

سایت مپ ها از نظر فرمت، به چند دسته تقسیم میشوند. از جمله:

• سایت مپ XML
• سایت مپ HTML
• سایت مپ TXT
• سایت RSS

بهترین فرمت برای استفاده در جهت بهبود سئو و ایندکس سایت، فرمت XML است (توصیه شده توسط گوگل). علاوه بر این، سایت مپ ها از نظر محتوا نیز به انواع مختلفی تقسیم میشوند:

• سایت مپ صفحات سایت (پیش فرض)
• سایت مپ ویدئو
• سایت مپ تصاویر
• سایت مپ خبری
• و…

به طور کلی، سایت مپ XML همان سایت مپ پیش فرض است که اغلب سایت ها از آن استفاده میکنند. اما گاها برخی از سایت ها برای ایندکس بهتر مطالب خود، برای ویدئو و تصاویر سایت خود هم نقشه جداگانه ای را ثبت میکنند. سایت مپ تصاویر و سایت مپ ویدئو هم با فرمت XML در سایت ثبت میشود. استفاده از این دو مزایای زیادی دارد از جمله:

• ایندکس بهتر محتوای تصویری سایت.
• افزایش احتمال قرار گرفتن محتوای تصویری در GOOGLE IMAGE و GOOGLE VIDEO و جذب بیشتر مخاطب.
• احتمال قرار گرفتن ریچ اسنیپِت (RICH SNIPPET) برای ویدیو ها (اطلاعات بیشتر در مورد ویدیو های سایت در صفحات جستجو گوگل، به همراه ستاره های امتیاز دهی)

سایت مپ خبر نوعی دیگر از نقشه سایت است که اغلب توسط سایت های خبری استفاده میگیرد. این سایت ها با استفاده از این نوع نقشه، سرعت ایندکس سایت خود را تا حد قابل ملاحظه ای افزایش میدهند. گوگل توصیه کرده که سایت ها برای محتوای خبری خود سایت مپ جداگانه ای را به ثبت رسانده تا سرعت ایندکس این بخش از سایت خود را افزایش دهند.

ساخت سایت مپ

برای ساخت نقشه سایت راه های زیادی در مقابل شما وجود دارد. در ادامه رایج ترین این راه ها را به شما آموزش میدهم و شما هم با توجه به شرایط و نوع سیستم مدیریت محتوای سایت تان، بهترین آن را انتخاب کنید. البته اگر به یک راهنمای دقیق و جامع در مورد ساخت نقشه سایت نیاز دارید حتما مقاله آن را در وبلاگ فرین آکادمی بخوانید.

1. ساخت سایت مپ برای وردپرس

با توجه به اینکه اغلب مخاطبان این مقاله عزیزانی هستند که سایت وردپرسی دارند، اجازه بدهید ابتدا در مورد ساخت نقشه سایت در وردپرس صحبت کنم. خب، بهترین راه برای ساخت سایت مپ وردپرسی استفاده از افزونه های مخصوصی است که برای این کار در اختیار شما قرار گرفته. اما چه افزونه هایی؟

• Google XML Sitemaps
• yoast seo
• rank math

افزونه اول یک افزونه رایگان است که برای سایت های وردپرسی جهت ساخت نقشه سایت ایجاد شده. اما خب اگر یکی از افزونه های سئو یوآست یا رنک مث را روی وب سایت تان نصب کرده اید، نیازی به نصب افزونه اول ندارید.

اگر هم نظر من را بخواهید، افزونه رایگان و البته قدرتمند رنک مث را روی وب سایت تان نصب کنید، به این ترتیب بعد از نصب، خود رنک مث به شکل خودکار برای سایتتان نقشه سایت را ساخته و در این آدرس جایگذاری میکند:

https://farin.academy/sitemap.xml

در آدرس بالا کافی است به جای farin.academy آدرس وب سایت خودتان را قرار بدهید. این دقیقا جایی است که نقشه سایت شما توسط افزونه رنک مث ساخته شده و قرار گرفته.

البته اگر به هر دلیلی تصمیم گرفته اید به جای افزونه رنک مث از افزونه یوآست سئو استفاده کنید، ویدیو پایین را برای یادگیری نحوه ساخت سایت مپ با آن ببینید:

همانطور که مشاهده کردید، کار خاصی قرار نیست برای ساخته شدن این نقشه بکنید چراکه افزونه های وردپرسی خودشان به شکل خودکار این کار را برای شما انجام میدهند.

دقت کنید، در صورتی که از یکی از این 3 افزونه استفاده کردید، در آینده هم قرار نیست کار خاصی را برای بروزرسانی نقشه سایت انجام بدهید و به طور خودکار صفحات جدید سایت به این نقشه اضافه خواهند شد.

2. ساخت سایت مپ با ابزارهای آنلاین

اگر سایت تان سیستم مدیریت محتوای اختصاصی دارد و به طور خودکار هم هیچ افزونه ای برای ساخت سایت مپ در آن تعبیه نشده، کمی کارتان ساخته شده و باید به سراغ راهکار بعدی بروید.

یکی از راه های ساخت سایت مپ، استفاده از ابزارهای آنلاین است. ابزار هایی مثل xml-sitemaps در سطح وب وجود دارند که صرفا با دریافت آدرس سایت شما، در کوتاه ترین زمان نقشه سایت آن را برای شما میسازند. اصلا چطور با آنها کار کنیم؟

خب ابتدا وارد وب سایت xml-sitemaps بشوید. این سایت یک ابزار رایگان ساخت نقشه سایت است. بعد از اینکه آدرس وب سایت خودتان را در این سایت وارد کنید، ابزار یک نقشه سایت شامل آدرس تمامی صفحات برای تان میسازد. بعد هم اجازه میدهد آن را دانلود کنید. بعد از این باید فایلی که به شما داده شده را در یکی از صفحات سایت تان بارگذاری و ترجیحا یک آدرس مثل این url برای صفحه انتخاب کنید:

https://farin.academy/sitemap.xml

دقت کنید، با توجه به اینکه در این روش عملا شما سایت مپ را از یک ابزار دیگر برمیدارید، باید بعد از اینکه یک صفحه جدید به سایت تان اضافه کردید، دوباره باید  به سراغ همین ابزار بروید، نقشه سایت جدیدی ساخته و آن را در همان آدرس قبلی بارگذاری کنید. چراکه در غیر اینصورت آدرس صفحات جدیدتان در نقشه سایت قرار نخواهد گرفت.

3. ساخت sitemap برای سایت های جوملایی و دروپال

با اینکه سال هاست وردپرس سهم بازار سیستم های مدیریت محتوای جوملا و دروپال را کاهش داده، هنوز هم تعداد زیادی سایت جوملایی و دروپالی در سطح وب فارسی وجود دارد. اگر شما هم صاحب یکی از این سایت ها هستید و میخواهید برای آن sitemap بسازید، همراه من باشید:

ببینید علاوه بر استفاده از ابزار آنلاین xml-sitemaps، در سایت های جوملایی شما میتوانید از افزونه های مخصوص استفاده کنید. این افزونه ها دقیقا مشابه افزونه های وردپرسی روی سایت شما نصب میشوند و به طور خودکار نقشه سایت را برای تان میسازند. به این ترتیب بدون نیاز به زحمت اضافه صاحب نقشه سایت خودکاری میشوید که خودش هم بروزرسانی شده و نیاز نیست صفحات جدید را به آن اضافه کنید.

برای سایت های جوملایی از افزونه jsitemap استفاده کنید. اگر هم سایت تان را با دروپال ساخته اید، xml-sitemap را از سایت رسمی drupal دانلود و روی سایت تان نصب کنید.

اقدامات ضرروی بعد از ساخت سایت مپ

فرقی نمیکند که با کدام یکی از روش های گفته شده بالا سایت مپ را ساخته باشید، در هر حال ما هدف مان از ساخت این فایل بهبود سئو بود و با توجه به این موضوع، باید به سراغ قدم بعدی یعنی معرفی نقشه سایت به گوگل برویم. اما چطور؟

خب همانطور که بالاتر هم گفتم، بعد از ساخت نقشه سایت شما آدرس آن را دارید که اغلب هم این آدرس به این شکل است:

example.com/sitemap.xml

بعد از این وارد سرچ کنسول سایت تان شوید. اگر تا الان سایت تان را به این ابزار متصل نکرده اید حتما از طریق مقاله آموزش اتصال سایت به سرچ کنسول، این کار را انجام بدهید.

بعد از این، به سراغ گزینه sitemaps بروید. در این صفحه که تصویرش را پایین مشاهده میکنید، اگر قبلا سایت مپی را به گوگل معرفی کرده باشید، سرچ کنسول آن را به شما نمایش میدهد. در غیر اینصورت در کادری که علامت زده شده، چیزی مشاهده نمیکنید. در این حالت کافی است در کادر خالی ابتدای صفحه آدرس صفحه سایت مپ را وارد کنید و دکمه submit را بزنید. به این ترتیب سایت مپ به گوگل معرفی شده و از این به بعد خزنده های موتور جستجو برای بررسی سایت، ابتدا به صفحه نقشه وارد میشوند. تمام شد!

نکات مهم در مورد سایت مپ

گوگل قوانینی را برای ساخت سایت مپ وضع کرده است. اغلب این قوانین در صورت استفاده از ابزار های ساخت سایت مپ حفظ میشوند اما گاها برخی از وبمستران که به صورت دستی نقشه سایت خود را میسازند، از این قوانین غافل شده و تمامی زحمات خود را به باد میدهند. در ادامه در مورد این قوانین و باید ها و نباید ها توضیحاتی ارائه میشود:

• حجم هر سایت مپ با قرار گرفتن آدرس های جدید در آن افزایش پیدا میکند، طبق قوانین حجم سایت مپ نباید بیشتر از 50 مگابایت باشد و همینطور نباید در آن بیشتر از 50 هزار آدرس اینترنتی قرار بگیرد (راهکار در ادامه گفته میشود)
• تمامی آدرس های موجود در سایت مپ باید با قوائد یکسان و واحدی باشند. به طور مثال نباید قسمتی از آدرس ها با WWW و قسمتی از آنها بدون این پروتکل ثبت شوند.
• قرار دادن سایت مپ کل سایت در SUBDOMAIN میتواند باعث ایجاد مشکلاتی مثل خوانده نشدن آن توسط گوگل شود (sitemap.farin.academy/)
• لینک های موجود در نقشه سایت باید با کمترین ضریب خطا باشند (کمتر از 1 درصد) این یعنی وجود لینک های شکسته و 404 میتواند باعث بی اعتبار شدن نقشه سایت شما شود.

پیشنهاد میکنم ویدئو زیر در خصوص مشکل در سایت مپ را ببینید.

فایل ایندکس نقشه سایت چیست؟

همانطور که گفته شد، نمیتوان در یک سایت مپ، بیش از 50 هزار URL را اضافه کرد و در صورتی که حجم فایل و یا تعداد آدرس های آن از مقدار گفته شده تجاوز کند، سایت مپ از نظر گوگل بی اعتبار شناخته میشود. راهکار این مشکل، استفاده از فایل ایندکس نقشه سایت است. هر لینک موجود در این فایل، آدرس یک سایت مپ است. با استفاده از این فایل میتوانید سایت مپ های دیگری را ساخته و همگی را در کنار هم قرار دهید تا گوگل آدرس های موجود در آنها را ایندکس کند.

نکته: گاها ممکن است حجم سایت مپ شما از 50 مگابایت بیشتر شود اما تعداد آدرس های موجود در آن هنوز به 50 هزار نرسیده باشد. در این حالت میتوانید با استفاده از G-ZIP حجم فایل خود را کاهش دهید.

در این مقاله به طور کامل به مبحث بسیار مهم سایت مپ چیست (sitemap چیست) پرداختیم و اهمیت سایت مپ در سئو سایت را توضیح دادیم. همینطور سعی شد تا به تمامی سؤالات موجود در ذهن شما عزیزان پاسخ داده شود. اما اگر هنوز هم سؤالی در این مورد برای شما وجود دارد، میتوانید در قسمت کامنت ها آن را منتشر کرده و تا کمتر از 24 ساعت جواب کارشناسانه سؤال خود را دریافت کنید. با آرزوی موفقیت.